نۆشداره‌ك: رۆژانه دورێن پێنج حاله‌تێن وه‌ریانا پرچێ ئەم دبینین
دیدار، ره‌ڤین سالح:
د.سیروان شه‌وكه‌ت مه‌حمود، شاره‌زایێ نه‌خۆشیێن پیستی دیاركر گه‌له‌ك ئه‌گه‌ر هه‌نه پرچ ب وه‌ریێت ژوان ئه‌گه‌رێ ده‌روونی، ده‌مێ كه‌سه‌ك تووشی قه‌هرێ، نه‌ئارامیێ و ماندیبوونا زێده و هزرا نیگه‌تێڤ بیت، وگۆت:”ئه‌گه‌رێن ساخله‌میێ وه‌كو هه‌بوونا ئاریشا د په‌ریزادێ دا هه‌كه كارێ خوه دروست نه‌كه‌ت پرچ دوه‌ریێت، كێمبوونا رێژا ئاسنی دناڤ خووینێ دا پتر ژن تووش دبنێ، هه‌روه‌سان هنده‌ك نه‌خۆشیێن دی هه‌نه پیستێ پرچێ دگرن، ژوان نه‌خۆشیا فتریات و حه‌ساسی، نه‌خۆشیا روویڤیان وه‌كی پنیا لێ دهێت دناڤ پرچێ دا ئه‌ڤ نه‌خۆشیه یا گرێدایه ب كۆئه‌ندامێ به‌رگریێ ڤه، دیسان هه‌كه بشێوه‌یه‌كێ نه‌زانستی و بله‌ز كێشا خوه بینیه خار ل وی ده‌می فیتامین ژی كێم دبن “.
شاره‌زایێ نه‌خۆشیێن پیستی، دیاركر: “كه‌ره‌ستێن جوانكاریێ وه‌كو شامپو و سابوونێن نه‌باش و بویاغێن پرچێ ئه‌وێن كه‌ره‌ستێن كیمیایی تێدا، هه‌روه‌سان ده‌مێ پرچا ته‌ر بیت، دیسان گوهورینێن هورمونان دبنه ئه‌گه‌رێ وه‌ریانا پرچێ، گۆت: پشتی په‌یدابوونا ڤایروسێ كۆرۆنایێ ئاریشا پرچ وه‌ریانێ گه‌له‌كا مشه بووی، نه‌خۆش دبێژن پشتی كۆرۆنا هاتیه مه پرچا مه گه‌له‌ك دوه‌ریێت، لێ ڤێ چه‌ندێ په‌یوه‌ندی یا ب ده‌روونی ڤه هه‌ی، چونكو ده‌مێ پرچ قۆناغا گه‌شه‌گرنێ دا بیت و دودلی هه‌بیت، پرچ د وه‌ریێت، هه‌تانوكه نۆشدار به‌رده‌وام یێن ڤه‌كولینا دكه‌ن كا ڤاپروسێ كۆرۆرونایێ ببیته ئه‌گه‌ر یان نه، لێ هێش ئه‌نجام دیارنینن”.
چاوا دێ زانین وه‌ریانا پرچێ یا نورماله و چ مه‌ترسی نینه؟ د. سیروان شه‌وكه‌ت ئاماژه ب وێ یه‌كێ دا هه‌كه رۆژانه دورێن 100 موویان وه‌ریانا نۆرماله، وگۆت:”به‌لێ هه‌كه پتر وه‌ریانا ئه‌و ئاریشه یا هه‌ی، لدووڤ جورێ پرچوه‌ریانێ پشكنینا بۆ دكه‌ن كا كیش جوره و چاره‌سه‌ریێ د ده‌ینێ، پشكنینا خوینێ ئه‌ون یێن فیتامینا وهورمووناتا، هه‌روه‌سان دێ گه‌ل وان ئاخڤین و پشكنینا پرچا وان كه‌ین، چونكو هنده‌ك ئاریشه یێن ناڤ پیستێ پرچێ دا هه‌ین، جورێ زكماكی یێ دیاره ئه‌م ب چاڤی دزانین كو ژلایێ پشتێ و ره‌خێن سینگی هه‌ردولایان ڤه دوه‌ریێت”.
ل دور چاره‌سه‌ریا پرچ وه‌ریانێ شاره‌زایێ نه‌خۆشیێن پیستی خویاكر، گه‌له‌ك رێكێن چاره‌سه‌ریێ هه‌نه وگۆت:”هه‌كه كێماسی دفیتامیناتا دا بیت یان نه‌خۆشیه‌ك هه‌بیت پێدڤییه ئه‌م ڤان چاره‌سه‌ر بكه‌ین، لێ هه‌كه وه‌ریان ژ جورێ زكماكی بۆ دڤی حاله‌تی دا پێدڤیه پرچ بهێته چاندن یان ده‌رزیكێ بۆ بدانن كو دبێژنێ پلازما خوونێ، ئه‌ڤ پلازمایه پرچێ رادگرن و موویا گه‌ش دكه‌نه‌ڤه و خانێن پیستی نوو دكه‌ت و بنێ موویان جاره‌كا دی بهێز دئێخیت، ئه‌ڤه بۆ هه‌موو حاله‌تان یا باشه و پتریا جاران بۆ جورێ پرچ وه‌ریانا زكماكی ئه‌م پلازمایێ ددانین، چونكو ئه‌و پرچا مای دا بۆ بمینت و پێدڤی چاندنا پرچێ نه‌بیت، هنده‌ك جورێن زه‌یتا هه‌نه بۆ ژنان دباشن ل پرچا خوه بده‌ن، لێ ئه‌ڤ زه‌یته بۆ پرچا نورمال یاسروشتی یاباشه دێ گه‌شێ ده‌تێ و ته‌یسنیت وه‌كو زه‌یتا زه‌یتوونان و گیزا هندێ و باهیڤا و خروه‌ع، ئه‌ڤه بۆ پرچا خاڤ و نه‌رم نه‌یا باشه، چونكو دێ پتر پرچا وان وه‌رینت.
