
نهخۆشیێن ب رێیا سێكسى دهێنه ڤهگوهاستن و دوگیانى
چهند پێزانینان وهربگره
نۆش نیوز:
دشیاندایه ژنا دوگیان تووشى نهخۆشیێن ب رێیا سێسكى دهێنه ڤهگوهاستن ببیت، ههكه تو ههلگرا وان نهخۆشیایى ل ڤێرێ دێ چهند پێزانینان دهینه ته.
ئهرێ ژنا دوگیان پێدڤى ب پشكنینێن دهستنیشانكرنا نهخۆشیێن ب رێیا سێسكسى دهێنه ڤهگوهاستن ههیه؟
رهنگه نهخۆشیێن ب رێیا سێكسى دهێنه ڤهگوهاستن ببنه ئهگهرێ هندهك مهترسیان ل سهر ساخلهمیا ژنا دوگیان و زارۆیێ وێ، ژ ئهنجامێ ڤێ چهندێ پتریا جاران پشكنین دهێنه كرن بو دهستنیشانكرنا نهخۆشیێن ب رێیا سێكسى دهێنه ڤهگوهاستن، وهكو ئایدزێ، ههودانا جگهرێ یا ڤایرۆسى بى و سفلس و زوهرى ب شێوهیهكێ گشتى ههر ژ سهرهدانا ئێكێ بهرى زارۆ ببیت بو ههموو ژنێن دوگیان، ههروهسا شیرهتان دكهین كو پشكنین بهێنه كرن ههر چ نهبیت جارهكێ د دهمێ دوگیانیێ دا بو نهخۆشیا سێلانێ و ههودانا جگهرێ یا ڤایرۆسى، چونكو ژن پتر بهرههڤن تووشى وان ببن، چونكو دبیت چ نیشان ل دهڤ ژنێ دیارنهكهن و تووش ببیت.
چاوا زارۆ د زكێ دایكێ دا تووشى نهخۆشیێن ب رێیا سێكسى دهێنه ڤهگوهاستن دبیت؟
دشیاندایه نهخۆشیێن ب رێیا سێكسى دهێنه ڤهگوهاستن گهلهك سهرباركان بو ژنێن دوگیان پهیدابكهت وهكو:
• ڤایرۆسێ كێمكرنا بهرگریا لهشێ مرۆڤى( ئایدز)، دبیت ئهڤ ڤایرۆسه ژ دایكێ بو زارۆى بهێته ڤهگوهاستن د ماوێ دوگیانیێ یان زارۆبوونێ دا، یان ب رێیا شیردانا سرۆشتى، دگهل ڤێ چهندێ، ههكه نهخۆشى بهێته دهستنیشانكرن بهرى دوگیانیێ یان د قۆناغهكا بهروهخت دا، دێ هندهك پێنگاڤ ههبن بو كێمكرنا مهترسیا ڤهگوهاستنا وێ.
• ههودانا جگهرێ ب: ئهڤ جورێ ههودانا جگهرێ دشیاندایه ژ دایكێ بهێته ڤهگوهاستن بو زارۆكى د ماوێ دوگیانیێ دا، دهمێ نێزیكى زارۆبوونێ دبیت هێشتا مهترسیا ڤهگوهاستنێ پتر لێ دهێت، دشیاندایه رێك ل ڤهگوهاستنێ بهێته كرن ههكه دهمهكێ كێم بهرى زارۆبوونێ زارۆ بهێته چارهسهركرن.
• زوهرى: تووشبون ب ڤێ نهخۆشیێ یا گرێدایه ب دوگیانیێ ڤه تایبهت ب زارۆبوونا پێشوهخت یان زارۆ دمریت دزكدا یان راستهوخو پشتى زارۆبوونێ، دشیاندایه ئهڤ نهخۆشیه دماوێ دوگیانیێ دا بهێته ڤهگوهاستن و دهمێ چارهسهریا زارۆى نههاته كرن رهنگه تووشى ئاریشێن جوراوجور ببیت.
• نهخۆشیا سێلان: دهمێ نههێته چارهسهركرن د ماوێ دوگیانیێ دا دێ بیته ئهگهرێ ژ بهرچوونا زارۆكى یان زارۆبوونهكا پێشوهخت یان پهیدابوونا زارۆیهكى كو سهنگێ وى یێ كێم بیت و دبیت ئهڤ نهخۆشیه ژ دایكێ بو زارۆكى بهێته ڤهگوهاستن ددهمێ زارۆبوونێ دا.
• ههودانا جگهرێ سى: هندهك ڤهكولین ئاماژه ب وێ چهندێ دكهن كو تووشبوون ب ههودانا جگهرێ سى، د ماوێ دوگیانیێ دا مهترسیا زارۆبونا پێشوهخت و زارۆیهكێ كێم سهنگ زێدهدكهت و دشیاندایه د ماوێ دوگیانیێ دا ژ دایكێ بو زارۆى بهێته ڤهگوهاستن.